Munnsykje og diagnosestilling
Dette er ein anekdote om Endre Haugen (1895–1986), som var lege i Kvinnherad i heile 45 år. I boka Dokter Haugen – Lege i Kvinnherad 1934–1979 kan ein finna mange slike småhistoriar. I tillegg publiserer vi her ein heil del nye historiar som har komme til etter boka kom ut.
Lars Hersvik voks opp på Aksnes i Raudsteinsstrando, det dei fleste kallar Langgåt i dag. Han hugsar ein gong han fekk ei munnsykje då han var barn. Han trur det kom av at han hadde ete syreblad eller noko liknande.
Haugen vart tilkalla og kom. Han kika guten i munn og svelg, og gav han noko stoff som skulle brukast til å pensla i munnen med. Mora lurte nok på om dette ville hjelpa. Det meinte sjølvsagt Haugen, og la til:
– Hiv han i sengen!
Det er denne replikken Lars hugsar best frå heile legebesøket. Han fekk seinare ein del kontakt med Haugen. Forutan at han var på sjukebesøk i heimen, stoppa han alltid og tok ungane med heim frå skulen viss han kom køyrande. Det kom godt med for dei hadde ganske lang skuleveg, om lag tre kilometer.
Lars har opplevt og høyrt mykje positivt om Haugen. Han har mellom anna høyrt at han hadde ord på seg for å vera svært flink til å stilla diagnosar. Dette opplevde han også i nær familie. Søstera til mora var gift med ein politimann i Bergen. Dei var ofte heimom i feriar og helger, og ein gang følte han seg dårleg, slik at det vart sendt bod etter Haugen.
Dokteren kom, stilte diagnose og mannen vart sendt til sjukehus i Bergen.
Sjukehuslegane kunne konstatera at diagnosen stemde. Mannen hadde fått blodkreft, og legane var overraska over at Haugen, som lokallege med enkelt utstyr og sine prøvar, kunne stilla så korrekte diagnosar. Dette gav dei uttrykk for at dei beundra og respekterte Haugen høgt for.