Adle pusar veit atte når da nærma seg vår, ja, då blir me litt sånn der løgne i kroppen. Da e liksom noke me lengta itte. Ikkje godt å veta ka da e, men nåke e da.

Kjeringjo, ho får da fø seg, ho òg. Da bjynda med eit fæla styr med da der kvita brettet, da med bilde på. Og knotta. Ho trykkje og knotta, og manen ser på nåke dei kadla kart, eit slikt der papir med streka på. Me pusa klara oss utan slekt nåke. Og så blir ho veldig blid og seier at no e da i boks.

I boks? Adle pusa veit atte i boksane, der e da slek dar klissete pusamat. Ka ho ska ha i den der boksen, da veit me no ikkje.

Hin dagen tok ho fram to sleke dar små raude bøker frå den vetla skuffa i da dei kadla skatoll. Da e eit skummelt tegn! «Må berre sjå atte da ikkje e gått ut», ka da no betyr. Sleke bøke kan no ikkje gå? Ikkje ut, jalfall. Da veit adle pusa. Og så himla ho med augo, for da e visst eit lite bilde i den der bokjo. «Eg ser ikkje ut!» Ka slag? Da e no masse sleke dar glas så dei kadla vindauga i huset vårt. Ei stund sidan dei vart vaska, men likevel. Me ser no ut? Kjeringjo, altså.

Men i går, då bjynte ho å sjå på sommarpelsane sine. Da låg tynne og kortarma pelsa på heila storasengjo. Då bjynte me pusane å få da litt ilt inni oss. No har ho nåke på gang. Og så fann ho fram ei slek der stor veska, slek der koffert så dei kadla da.

No veit me da. Me pusane kjenne tegno. Ho og manen ska reisa. Da e noke så heite Kreta! No blir dei vekke lenge! Tenkje dei på oss pusa? Å nei, va da så vel? Kem ska kosa med oss og sleppa oss inn når me fryse på dei små pusafotane? Greitt nok at han der junioren e heima, men han e no på nåke så heite jobb. Og han ha’kje så mjukt fang så kjeringjo, da veit adle pusa. Og kem ska passa på ho, om ho finn på å gå ut i da der stora våta, da dei kadla sjø der nede på Kreta?

Nei, ho der kjeringjo? Ho må ta seg ei nepa!

Jorunn Toskedal
08.03.17

Nokre sitat frå kommunevalkampen i 2015 og referert i boka Frå heim til heim (2016):

«Ølve er den beste aldersheimen i Kvinnherad, og bebuarane gler seg til kvart måltid». (Johnny Håvik, Ap).

«Ølve alderspensjonat kan vera ein modell til etterfølgjing i resten av Kvinnherad». (Hans Inge Myrvold, Sp).

Også i 2003 ville kommunen spara pengar i Ølve ved å få mat frå Husnestunet, men bebuarane på alderspensjonatet protesterte høglytt og kommunen måtte gjera heilomvending.

Kva tid vil kommuneadministrasjonen slutta med å gjera kvardagen for dei eldre utrygg? Har ikkje byråkratane lært av den forrige mat-fadesen? Stå opp for dei eldre, kommunepolitikar, og bevar arbeidsplassane i mindre bygder!

Eg vågar påstanden: Ingen «vanleg» kvinnhering trur på at det er noko å spara ved å sentralisera matproduksjonen ved alders- og sjukeheimane. Det er ein illusjon og ein byråkratisk floskel.

Det skal bli spennande å følgja med på om her finst politikarar som vil vera med på dette.

Kristian
6. mars 2017

Det er mykje nyttig ein kan læra ved å følgja med på frukost-TV, eller skulefjernsyn for pensjonistar, som eg vil kalla det.

Her ein dag dukka det t. d. opp to entusiastiske damer, som hadde funne ein heilt nødvendig "app" som skal hjelpa oss til å velja rett antrekk i ei hastig morgonstund. Denne kjem eg sporenstriks til å nytta meg av.

I klesskapet mitt finst blant anna konfirmasjonsdress, brudgomsdress, kvitskjorter i «slim fit», 3 – 5 år gamle dongeribukser, ein haug med T-skjorter kjøpt under mild tvang i Syden, og ei og anna trøye. Meir enn nok til å laga kaos av.

Verre er det for den kvinnelege delen av husstanden. Der i garden er omkvedet at «…eg har ingenting å ha på meg», når me skal ut på eit eller anna. Det kan eg ikkje skjøna. Damene på fjernsynet sa at det gjennomsnittleg finst 61 plagg i ei kvar kvinne sin garderobe.

Lars Jostein
2. september 2016

Denne fredagen har eg eit gladnyhende til alle i nabolaget. Utan at de har visst om det, har det vandra medlemer av ein eksklusiv klubb blant dykk. Underteikna og hans betre halvdel er nemleg blant dei to prosenta her i landet som aldri har vore i Sverige!

Me fekk meldinga over riksdekkande TV denne veka. No satsar me på at ei kort mellomlanding på den internasjonale delen av Arlanda den 17. september 1999 ikkje stikk kjeppar i hjula for medlemskapet.

Lars Jostein
10. juni 2016

Alt har si tid, seiest det. Denne veka måtte eg seia farvel til ein gammal og trufast ven. Han var ikkje av dei smartaste, men han var snill og grei, og gjorde stort sett det eg bad han om. Han heldt meg i kontakt med omverda både i skrift og tale.
Etter kvart hadde han fått skavankar så vel fysisk som i indre organ. Det var på tide at han fekk avløysing. Så no er det komen ein smarting med namnet «Samsung» i hans stad. Han ligg og breier seg på stovebordet med sin fem tommars skjerm.
Det blir nok ein del «samsurium» før han vil gjera det eg ber han om.

Lars Jostein
8. april 2016

Dei som kjenner meg, eller les denne spalta ein og annan gongen, har nok lagt merke til min innbitte motvilje mot elektroniske duppedittar. Rett nok finns det fleire eksemplar av arten innanfor husets fire vegger. Dei blir stort sett verande der.

Men her ein dag fekk mi standhaftige haldning ein alvorleg knekk. Då eg runda eit gatehjørne på Torgallmenningen, tok tiggarkona frå Aust-Europa opp smarttelefonen sin frå lomma, som om det var den mest naturlege ting i verda.
Eg må tilstå at eg ikkje akkurat brifa med den trufaste følgjesveinen min gjennom mange år – ein Nokia 3210 – då eg hadde sett meg ved kafebordet på toppen av Galleriet og prøvde å koma i kontakt med kona.

Lars Jostein
12. februar 2016

Den gode arbeidskollegaen min gjennom mange år, Herbjørn, etterlyser små stubbar som eg skreiv for minst 20 år sidan. Nokre av dei blei trykte i bedriftsavisa på SØRAL under psevdonym, og han kom bort til meg og lurde på kva for ein «snåling» som som hadde forfatta desse raritetane.

For å gle han, vil eg koma med eit eksempel på denne forfattarskapen denne fredagen. Det skulle passa godt. For eg har vore på kulturminnekonferanse i dag, og dette er kultur det er vel verd å ta vare på.

Morgon
Nyvaska
Med tannkremtrut
og Axe under armane
Ruslar eg ut i
den doggfriske morgonen
For å bli møtt av
den umiskjennelege lukta
av det
som bonden har spreidd
over åker og eng
Det er den
som gjev oss
det vi skal leva av.

Lars Jostein
5. februar 2016

Denne fredagen vil eg snakka litt om kommunikasjon. Etter inspirasjon frå NRK og TV2 har eg tenkt å testa ut ei ny kommunikasjonsform i heimen.

Det tek altfor mykje tid på morgonkvisten å fortelja om planane mine for dagen. Sidan både eg og mi kjære er på Facebook, har eg tenkt å testa ut følgjande morgonrituale:

I løpet av frukoststunda vil eg berre seia at eg tek meg ein tur ut.

– Vil du ha detaljane om kva eg skal gjera, kan du få nærare opplysningar om det på Facebooksida mi.

Og så har eg sjølvsagt lagt til ei diskret lita melding om kva som hadde vore godt til middag.

Lars Jostein
29. januar 2016

I dag tek eg meg den fridomen og lagar eit nytt ord, «versjonstyranniet». Ein har ikkje før sett seg inn i bruken av ein elektronisk duppeditt, så er produsenten på marknaden med ein ny versjon.
No praktiserer eg den taktikken at eg hoppar over ein tre fire versjonar i slengen. Det sparar ein både tid, irritasjon og pengar på.
Men no skal ein ikkje vera like negativ til nyvinningar, som det ein arbeidskollega var «i hine harde dage». Han kom ein dag rasande ut frå dusjen etter endt arbeidsdag.
– Det har vore nokre tullingar og montert nye armaturar i dusjen, sa han. Og eg som har brukt ti år på å setja meg inn i bruken av dei gamle.

Lars Jostein
22. januar 2016

Eg går rundt i åndelaus spaning for tida. Vil ho som styrer med tekstilane til underteikna koma dragande med ei slik motebukse med store hol på knærne? Eg synest eg ser for meg mannakne koma til syne i si kritkvite vinterutgåve.

Dersom dette nymotens plagget kjem innom dørane her i huset, ser eg føre meg følgjande scenario:

Eg tek motvillig på meg kreasjonen, spradar inn på stovegolvet for å demonstrera vidunderet.

– Men du har jo hol på sokkane dine, kjem det frå innkjøpssjefen.

– Ta det heilt med ro, seier eg. Om ein månads tid kan du gå på You Who og kjøpa sokkar som matchar buksa, med ferdiglaga hol til minst hundre kroner paret.

Lars Jostein
15. januar 2016

Denne fredagen vil eg koma med ein ofisiell klage til han eller ho som fann opp kalenderen. Dei laga altfor få dagar mellom jul og nyttår. 

Her står ein, i ein svak augneblink på nyttårsafta, med litt sprudlande væske i glaset, og fablar om at ein skal koma i bryllupsdressen att. Ikkje for å gifta seg ein gong til, men for å koma i dei ubrukte buksene med livvidde «NN», som heng ubrukte i klesskapet. 

Så viser det seg at kjøleskapet framleis bugnar av god julemat, og det er langt til botnen i kakeboksane. Nei, eg trur me utset dei gode forsetta ei veke og to til.

Lars Jostein
8. januar 2016

I dag er det vel på høg tid å stikka innom butikken og kjøpa julemiddagane. I år skal dei visstnok vera så billige at kvardagsmaten til katten er høgare verdsett. Difor kjem eg til å gå demonstrativt forbi kattemathylla, og direkte til haugane av ribbe og pinnekjøt.

Katten skal forsyne meg få nøya seg med same kosten som oss i år. Om han set pris på menyen, gjev eg katten i. Eg kan ikkje tenkja meg situasjonen i juledagane der han sit og gomlar gourmetmat frå skåla si, og sender hovmodige blikk mot oss som sit ved bordet og må nøya oss med svinaktig billig ribbe.

Heldigvis er det berre tre månader til Brann skal servera oss storspel i Tippeligaen.

Lars Jostein
18. desember 2015.

Kva skal eit stakkars mannfolk finna på i mørke haust- og vinterkveldar? Fjernsynstilbodet består stort sett av Grey’s Anatomy, Bonderomantikk og ei endelaus rekkje med realityseriar. Jau, ein riggar seg til med ein «feit» flatskjerm i den gamle kjellarstova, stablar godt med puter i sofaen, finn fram fjernkontrollen og stiller inn på ein fotballkanal.

Det er då inspirasjonen frå tallause «Tid for hjem»-program melder seg hos den andre halvdelen i husstanden.

– Du må mala veggene på nytt, og pussa vinduskarmane», seier kona. Det kan ikkje sjå slik ut når du skal halda til her i timesvis. 

Eg prøver meg med at sidesynet er så svekka at det så vidt rekk over fjernsynsskjermen. Leicester, Manchester United og Schrewsbury og andre krev alt fokus, og då kan veggene sjå ut nett som dei vil for min del.

Og så er det berre eit par månader til Brann startar treningskampane sine.

Lars Jostein
04.12.15.

Den svarte fredagen er over oss. Er dei langsinte, desse hundretusenvis av nordmenn som reiste til Amerika for over hundre år sidan? For ein grunn må det vera til at dei hevnar seg, og sender uskikkar som Halloween og Black Friday tilbake til gamlelandet.

Her tok dei med seg gode ting som lusekofte, brunost, lutefisk og lefse over «dammen», og så sender dei dette tilbake. Rett nok skal denne «Black Friday» i utgongspunktet hjelpa handelsstanden til å få svarte tal i rekneskapen i staden for raude. Men eg er redd for at det går hin vegen med dei fleste av oss andre, og det før julehandelen har starta.

Snart kjem vel kampanjar med tittelen «Saturday night feever» eller «Sunday people». Då blir det «Mandag morra blues» for mang ei lommebok.

Lars Jostein
27.11.15.

I dag vil eg koma med ei sterk oppmoding om å ta HMS på alvor. Er de eigentleg klare over kor farleg det er å vera menneske?
Eg har handla diverse både på IKEA og KID-interiør i det siste. I alle pakningar derifrå ligg det eit papirark, som seier at produktet kan vera livsfarleg. No går eg og vurderer sterkt om eg skal kjøpa hjelm og vernesko til kona. Dei kan ho få bruk for når ho skal ferdast til fots i regionsenteret vårt også.
Det er nok ikkje lenge før det står med stor skrift nederst på kassalappen når ein har handla: «Takk for handelen, og velkomen tilbake. Å kryssa vegane utanfor butikkane kan medføra livsfare. Vér særleg aktsom før kommunen har fått fjerna gangfelta».

Lars Jostein
20.11.15

Sist helg deltok eg og spelekameratane mine frå slutten av 1960-talet på Rock ’15 i Husneshallen. Konferansieren, Halvor Folgerø, var så venleg å minna publikum på at dei som hugsa oss frå glansdagane våre, nok ikkje hadde lenge att.

No må nok både kameratane mine og eg over på ein diett utan raudt kjøt, bacon og andre gode i livet. Men denne helga reiser eg og «min betre halvdel» til Bergen for å ha litt fest og moro i lag med ein gjeng sogningar. Det er lite truleg at bergensturen forlengjer livet, men det gjer i alle fall levedagane trivelegare.

Lars Jostein
06.11.15.

Eg har skjøna at fredagen er dagen for å koma ut av skapet, og her er mi vedkjenning:
Eg køyrer Volkswagen. Ikkje berre ein, men to av arten finst på tunet vårt. Det er med ei viss redsle eg legg ut på landevegen med eit av eksemplara. Vil eg møta nokon som kjem gåande og kjenner lukta av avgassane eg spreier rundt meg?
Der sit eg bak rattet med den same kjensla, som om eg skulle ha vandra gjennom ei danna forsamling og sleppt ein fis. Men det er håp i sikte. Den eine bilprodusenten etter den andre blir no skulda for juks. Eg leitar med lys og lykte etter svenskane sin heilagdom på den lista.
Eg vil nødig møta gliset til dei Volvo-køyrande kompisane mine dersom dei går klar.

Lars Jostein
16.10.15.

Denne fredagen vil eg snakka snakka litt om helse. Eg er nemleg komen i ein situasjon der eg må innom apoteket av og til. Det er berre for å få nokre preparat som skal halda meg frisk lenge, ifølgje fastlegen.

Men det er i denne situasjonen eg burde hatt hans utdanning og vel så det. Dei medisinane som skal gjera susen, skiftar namn heile tida, slik at det som står på resepten enten er gammalt nytt, eller for dyrt for samfunnet.

Dama bak disken på apoteket seier smilande at det er same virkestoffet. Vil du ha det?

Svaret mitt er som oftast: «Du vil vel ikkje ta livet av meg, så du får berre koma med eitkvart».

Lukka har vore på mi side. Her sit eg og skriv i nærast medviten tilstand.

Lars Jostein
09.10.15.

For nær eit halvt hundre år sidan var me ein gutegjeng som starta eige band. Kva draumar me hadde kan eg ikkje hugsa no, men eit delmål var i alle fall å sjarmera jentene, men eg vågar ikkje å gå nærare inn på det prosjektet her på Skimtvis.

No har me sett i gong med øvingar for å delta på Rock ’15 i idrettshallen 31. oktober. Musikkekspertane kjem nok ikkje til å koma med dei største superlativa. Jentene kjem heller ikkje til å strøyma til bakrommet for å få autografen vår. Men kan me få ei og anna bestemor i salen til å minnast med glede då ho og kjærasten dansa tett omslynga når me spela «If you need me» med The Rolling Stones, er målet vårt langt på veg nådd. 

Kanskje sit det også ein bestefar attmed henne som smiler i skjegget og tenkjer på det same.

Lars Jostein
02.10.15

Å reisa langs landevegen no om hausten er ei storslagen oppleving. Denne veka fekk me med oss ein blankstill Sørfjord, kveldssol over saftbygda ved Sognefjorden, og gråvêr då me på heimvegen humpa oss gjennom baronibygda i vår eigen kommune.

Me passerer Felleskjøpet i Dimmelsvik og kjem inn i området der veljarane har drive «den brende jords taktikk», og fjerna alle høgrerepresentantar.

Men det er ingen ting som kan måla seg med det synet som møter oss då me rundar Rausteinskleivane. Det er då eg får lyst til å bruka diktarens ord; «…det opnar seg så vent eit syn for auga». Der ute ved fjorden ligg vår eigen heimplass, Rørvikjå. Sjølv ikkje tunge regnvêrsskyer hindrar kveldssola i å kasta nokre stråler over heimplassen vår!

Lars Jostein
25.09.15.