Eg er fødd og oppvaksen i Rosendal, har budd på Husnes i over femti år, men er først av alt kvinnhering. I det ligg at eg ønskjer det beste for heile kommunen vår, for alle som bur her i dag – og nye som vil flytta hit seinare. Men eg er òg for eit sterkt sentrum, og er difor svært skuffa over at nesten ingen parti engasjerer seg for regionsenteret Husnes! Det gjev grunn til bekymring.

Kvinnheringen skreiv nyleg om at kommunen no er klar til å starta arbeidet med forprosjektet for eit nytt helsehus på Husnes. Eg trur mange ser fram til eit slikt tiltak i regionsenteret, rett og slett fordi det er eit stort behov for å samla tenestene. Dei som i dag har arbeidet sitt ved Husnes helsesenter har òg gjeve uttrykk for at arbeidsforholda deira i dag langt frå er optimale.

Den tidlegare kommunepolitikaren Arne Hauge har i eit avisintervju utfordra lokalavisene våre om å ta ansvar, og få samfunnsdebatten tilbake til avisa. Han fryktar at demokratiet forvitrar dersom debatten berre føregår på Facebook.

– Avisene må ta samfunnsoppdraget sitt på alvor og løfta dei viktige debattane inn igjen i redaktørstyrte organ, seier den pensjonærte læraren i eit intervju med Kvinnheringen.

Eg er enig med det Hauge skriv; «...avisene må passa seg for å gjera seg uaktuelle». Men i dagens digitale og oppjaga medieverd, der alt på død og liv må ut til lesarane nesten før journalisten har sett punktum, trur eg avisene vil få problem med å få debattane inn i papirutgåvene sine igjen. Den tida er langt på veg forbi, og det er berre sporadisk at nokon få av oss nyttar seg av lesarbrevspaltene i papirutgåvene. Det går nesten an å telja på ei hand kven som ytrar seg på «gamlemåten».

Grenda og Kvinnheringen kjem til dømes no ut berre to gonger i veka, og det er for sjeldan til at vi får ein levande debatt i papirutgåvene. Dei som skriv, må som oftast venta i ei veke eller to før nokon kjem med tilsvar. Då blir det ikkje ein levande og tidsaktuell debatt. Men det er kanskje heller ikkje det Arne Hauge ser for seg? Han tenkjer nok på avisene sine eigne nettsider, han òg, tippar eg.

Så sterkt som Facebook står i dag, er det bortimot håplaust, enn seia umogleg, å flytta aktuelle debattar og kommentarar vekk frå den populære nettstaden. Likevel bør avisene leggja til rette for ein meir levande og lokal debatt på sine redaktørstyrte nettsider, slik det var for ein del år tilbake. Problemet med upassande ordbruk og personhets, slik vi ser tendensar til på Facebook, bør det vera mogleg å stoppa.

På Facebook er det ofte mykje tull og tøys og useriøse kommentarar når diskusjonane går for fullt. Det vil vi venteleg bli sparte for på avisene sine nettstader.

Eg vågar også påstanden at ein del av dei som skriv på Facebook er med og øydelegg språket vårt. Her òg har avisene verkeleg ei viktig oppgåve.

Kristian Hus

Koronapandemien er alvorlege saker, og den skal vi ta på største alvor, og ikkje kimsa av. Men eg trur likevel folk flest no har nådd eit metningspunkt når det gjeld omtale i media, og at ein er leie.

I Kvinnherad oppdaterer kommunen nettsida si om smitten kvar einaste dag, og lokalavisene følgjer opp med store overskrifter og konkrete tal over kor mange som er smitta. «Nok eit døgn med høge smittetal», skriv til dømes Kvinnheringen den 20. januar. «Onsdag vart det registrert enno fleire tilfelle av koronasmitte i Kvinnherad», skriv Grenda. Riksdekkande TV og radio er enno meir aggressive i sin iver etter å fortelja oss kor gale det er. Eller kan bli, viss vi ikkje passar oss.

Vi nærmer oss no to år med restriksjonar, påbod, testing og vaksinering. Det trur eg mange etter kvart er skikkeleg leie av. Mange unge som sit i isolasjon har det òg vanskeleg. Tenk om vi kunne få oppleva berre éin einaste dag utan dette maset om koronasmitte? Hadde ikkje det vore litt bra for psyken vår?

Eg oppmodar først og fremst lokalavisene om å ta ein liten pause, berre éin dag om så er, kjemisk fri for alt som har med covid-19 å gjera? Det vil vi alle ha godt av!

Kristian Hus

Det er nesten ikkje til å tru, det som er kome fram i riksmedia i det siste: Langt fleire menn og kvinner døydde av svolt og underernæring i norske sjukeheimar i 2020 enn dei som døydde av Covid19! Venteleg er ikkje Kvinnherad med i denne statistikken, men det er likevel grunn til å tenkja over problematikken. For dei eldre si skuld!

Vi snakkar om ei sårbar gruppe menneske, som i den siste fasen av livet sitt må opphalda seg i ei seng, på eit rom i ein institusjon der dei er fullt og heilt fråteken muligheten til å påverka sin eigen situasjon.

Det er eit mareritt for mange av oss, å måtta enda opp i ei sjukeseng etter eit sjølvstendig og innhaldsrikt liv på dette rommet med framande, med liggjesår, bleier, smerte, håttaløyse, dagar som kjem og går, altfor mykje tid og utan mulighet til å eta sjølv. Fullstendig overgitt til helsefagarbeidarar, sjukepleiarar og legar. Som alle gjer så godt dei kan, men som har det travelt. Av og til slitne og oppgitte.

Dei gjer så godt dei kan, desse hjelparane. Men når så mange gamle svelt så å seia rett framfor augene deira, må det vera lov til å stilla spørsmål ved systemet vi har bygt opp i vårt moderne velferdssamfunn. For det fungerer openbert ikkje godt nok, når endåtil Helsedirektoratet påpeikar at alt for mange eldre døyr av underernæring og svolt på mange institusjonar, i eit land som nesten bugnar av mat og drikke!

Det trengst å ropast eit varsku!

Kristian Hus

Kjelde: ViOver60.

Det er positivt at kommunestyret av og til blir minna på arbeidsgjevaransvaret sitt, slik Hege Lægreid Røssland (SF) (bildet) gjorde i siste møte. Men det må ikkje innebera at politikarane slår ring om etatar og tilsette til ei kvar tid, og «vernar» dei i alt og eitt.

Ein arbeidsgjevar, i dette tilfellet Kvinnherad kommunestyre, har like mykje plikt på seg til å ta tak i kritikk og innspel som måtte koma frå innbyggjarane i ulike saker. Når folk går til avisene med klagene sine, er det ofte eit teikn på at dei ikkje blir høyrde på annan måte. Min påstand er at det finst potensiale for forbetringar i alle organisasjonar.

Men det er òg viktig at vi som innbyggjarar ikkje byggjer opp om byråkrati- og politikarforakt, ja, endåtil misnøye når vi deltek i offentleg debatt. Dessverre har vi sett nokre døme på det.

Elles takk til Kvinnheringen og Grenda for godt arbeid! Kritikken frå talarstolen i kommunestyret 28.10.21. må de berre sjå vekk frå. Avisene har berre gjort jobben sin, og det trur eg dei fleste politikarane også ser.

Kristian Hus

19. januar: Det snør. Eg kan vel ikkje seia at det lavar ned, men det ser ut til å vera nok til å dekka over der eg så grundig og møysommeleg strødde i går. Eg heldt på i over ein time og var godt fornøgd med meg sjølv… til inga nytte. Akk, ja.

Fjernsynet pratar om sitt, eg har augene på mobilen og mannen min sit ved pc-en på arbeidsrommet. Dette får meg til å tenkja: Kva i all verda gjorde me på før i tida, før det å glana i ein skjerm opptok store deler av tida vår?

Tja. Då me var born? Då var beskjeden klar frå dei vaksne: «Ut og leik». Og me var ikkje vonde å be. Eg skal ikkje rekna opp alt det me gjorde, men me var i alle falk sysselsette heilt til mor ropte oss inn til kveldsmat. Men kva heldt me på me innomhus? Me hadde vel dokker og slikt, trur eg, i alle fall papirdokker, og me teikna.

Eg vart etter kvart ekspert på å framstilla fine damer, og dei var å finna både der eg hadde lov og der eg ikkje hadde lov. På blanke sider bak i bøker, på baksida av brev og konvoluttar. Akk ja, igjen. Og så spelte me kort. Far trong kortmakkarar, så me vart tidleg opplærde, både til casino og whist. Bøker høyrde med sjølvsagt, både til høgtlesing og å lesa i sjølve, når me vart store nok til det. Me var flittige låntakarar på Voss Folkeboksamling.

Hugsar du høyrespela i radioen? «Min min Mio» i laurdagsbarnetimen gjorde eit sterkt inntrykk, særleg den «onde ridder Kato»: «Jeg skal sitte i ro og fred og tenke onde tanker». I vaksenradioen handla det om «God aften, mitt navn er Cox» og «Dickie Dick Dickens». Og heile familien høyrde på «Jorden rundt på 80 dager» i radioteateret og då boka vart filmatisert, var familien på kino for fyrste og einaste gong.

Som vaksne fekk me vel ikkje fjernsyn før me hadde vore gifte i 5–6 år, så før den tid var det radio og bøker på fritida etter at Reidun var i seng. Berre me ikkje spelte tomannswhist òg?

Og gjekk ikkje folk meir på besøk til kvarandre før? Eller dei berre stakk innom, utan ærend til og med? Me hadde i alle fall bollar i bakhand i frysen, hugsar eg.

No skal eg vakta meg vel for å påstå at alt var så mykje betre før. Men at tida var annleis, det ser me vel alle.

Jorunn Toskedal

Ein knapp månad før kommunevalet i september kjem det eine politiske løftet etter det andre. Og det er ikkje måte på kor godt kvinnheringane no skal få det i åra framover, berre dei «rette» partia får overta makta og styringa. Vi har verkeleg grunn til å gle oss alle i hop!

Så langt i valkampen kan ein få inntrykk av at det denne gongen berre handlar om to saker; nei til vindkraft og ferja mellom Kvinnherad og Stord. I vindmølle-debatten blir det endåtil sagt at det er ei lagnadstid for kommunen vår. Det kan så vera, og eg har stor respekt for dei som engasjerer seg og legg ned eit stort arbeid for noko dei har stor tru på. Like eins må eg beundra dei som kjempar for eit godt ferjesamband. Det er eit godt teikn for lokaldemokratiet når vi ser slike engasjement.

Men skal valkampen dei neste vekene berre handla om vindmøller og ferjestø? Det må då vera mange andre viktige saker å diskutera framfor eit lokalval, tenkjer eg. Kva med skule og oppvekst, arbeidsplassar og eldreomsorg, har partia ein god plan for desse sektorane? Eg håpar alle parti snart vil stå fram og fortelja veljarane sine kva som er realistisk å få til innafor strame budsjett.

Dessutan: Eg er totalt likegyldig til om det kjem ein og annan sentral person til kommunen for å kasta glans over valkampen til partiet sitt, sjølv om vedkomande skulle ha hytte på Utåker. Om ein minister snakkar politikk under ein tjue minuttars ferjetur over fjorden, bryr eg meg heller ikkje om. Det er eit lokalval vi står føre, og då vil det vera greitt å få vita kva sektorar partia vil prioritera framover.

Samarbeid etter valet har òg vore etterlyst, men her ser det ut for at ingen parti vågar å ha noka meining på førehand. Det er dumt for oss som framleis sit på gjerdet!

Kristian Hus

Det fòr eit uvêr over Kvinnherad torsdag kveld, men det blir for inkje å rekna samanlikna med det politiske lynnedslaget i formannskapsmøtet. Ordførar Peder Sjo Slettebø kunngjorde at han har fått nok av hets, personleg sjikane og gjentakande kritikk frå motstandarar i og utanfor det politiske miljøet. Han er tappa for krefter og er ikkje lenger Høgre sin ordførarkandidat ved kommunevalet i haust. Men han står framleis øvst på partiet si liste og vil uansett bli valt inn i kommunestyret. Valstyret har godkjent alle lister og no er dei også sendt til trykking.

Vi «misser» ikkje Sjo Slettebø og han forlet ikkje politikken, slik kommentarane på Facebook gjev uttrykk for. Mange har nok misoppfatta den reelle situasjonen etter ordføraren si dramatiske avgjerd om ikkje å stilla til val som ordførar.

Eg tykkjer det er trist at det politiske arbeidet, også her i Kvinnherad, har utvikla seg som det har gjort. Fleire, kanskje mange av dei folkevalde har hakka på ordføraren frå første dag. Ofte har vi fått inntrykk av at akkurat det har vore det viktigaste, framfor å finna gode løysingar på sakene. Det blei til slutt for mykje for Sjo Slettebø, og vi skal ha respekt og forståing for avgjerda hans.

Ein annan politikar, Kent Are Kjørsvik Petterson (V) er blant dei mange som er leie for at Peder ikkje vil vera ordførar etter kommunevalet i september. Petterson brukar endåtil nemninga «bøller» om dei som har stått i brodden for den massive kritikken mot ordføraren.

Om det er folk i eller utanfor kommunestyret som får denne karakteristikken, går ikkje fram av kommentaren hans. Men det skal ikkje mykje fantasi til for å tru at bøllene også finst blant dei folkevalde. Alle som har følgt debattane i det siste kan ikkje ha unngått å leggja merke til den aggressive tonen enkelte har lagt seg til. Nokon av dei framstår endåtil med eit sjølvbilde og «eg veit best»-haldning som er ganske oppsiktsvekkjande. «Måtte Gud forby at slike kjem i posisjon igjen, uansett kor mange bjørnetårer dei fell», heiter det i ein kommentar på Facebook.

Eit gammalt ordtak seier at vi får dei politikarane vi fortener. Ja, gjer vi eigentleg det? Eg kan ikkje tru at det var meininga at bøllene blant oss skulle vera med og styra!

Kristian Hus
7. juni 2019.

Kommunedirektør Ragnhild Bjerkvik oppmoda i siste kommunestyremøte folk om å halda seg saklege i det offentlege ordskiftet. Ho hadde reagert på ein del av debatten i Kvinnherad Energi-saka, først og fremst i sosiale media.

Det er ei oppmoding alle brukarar av til dømes Facebook bør ta til seg. Eg definerer meg sjølv som ein middels brukar av dette mediet, etter som det går litt i rykk og napp for min del. Men eg er der likevel ofte nok til at eg registrerer både ordbruk og måten mange uttrykkjer seg på. Det er ofte fælt å sjå kor elendig det står til, reint språkleg, og eg lurer ofte på korleis norskundervisinga i skulen har vore opp gjennom tidene. 

Elendige språkkunnskapar er berre litt av problemet. Det Bjerkvik venteleg hadde mest i tankane i den generelle oppmodinga si i kommunestyret, er mangelen på folkeskikk i den offentlege debatten. Her må mange brukarar få regelrett stryk! 

– Som kommunedirektør skal eg tåla ganske mykje, men eg har ikkje tenkt å bli vane med det. Å bli vane med det, er det same som å akseptera det, sa Bjerkvik i kommunestyremøtet.

Slik eg ser det, går det an å få fram meiningane sine utan å driva med splitt og hersk og personlege angrep. Så la oss alle ha dette i tankane når vi deltek i offentlege debattar på Facebook og andre stader. Heldigvis slepp vi slikt i lokalavisene våre, der sit folk som veit det meste om språkbruk og anna.

Kristian Hus
24. mai 2019.

– Vi må slutta å sjå på alternativ på Stord, seier Hilde Enstad (Ap) i debatten om nytt ferjestø på øya. Korkje ho eller andre i partiet hennar er særleg imponerte over det som har skjedd (les: ikkje skjedd) i inneverande periode. Ved kommunevalet for snart fire år sidan gjekk Ap inn for Sunde – Jektevik, men har ikkje fått gjennomslag for det. No skal det bli interessant å sjå om dette blir valkampsak enno ein gong.
Men til poenget: Det er ikkje vanskeleg å forstå frustrasjonen i delar av det politiske miljøet over manglande resultat. Men dei folkevalde er såvisst ikkje åleine, for mitt inntrykk er at langt dei fleste tykkjer dagens reise med bil og ferje til og frå Skjersholmane er unødvendig lang. Men blir turen noko særleg kortare mellom Sunde og Jektevik? Neppe! Einaste fordelen med å bruka Ap sitt alternativ, er at vi som bur på fastlandet i Kvinnherad slepp å køyra «omvegen» om Halsnøy (ca 14 km frå Sunde, ifølgje NAF sin ruteplanleggjar) og at vi slepp å betala bompengar i tunnelen. Bompengane vil elles etter planen opphøyra om fire år.
Eg trur politikarar og andre som er skuffa over det som er gjort/ikkje gjort i høve til nytt ferjestø på Stord, berre må resignera, det er nyttelaust å kjempa vidare for noko betre. Dessverre! Bruk heller energien på meir langsiktige planar, som til dømes ferjefritt samband mellom Sunde/Husnes-området og E39 på Tysnes. Så får vi heller sitja på ferja til Skjersholmane eller Jektevik og irritera oss over stordabuen som vil ha det slik i uoverskueleg framtid.
Heldigvis har vi eit godt og tenleg snøggbåtsamband mellom kommunane, som er betre enn ein lang ferjetur. Og skal vi til Haugesund med bil er Utåker – Skånevik og Sydnes – Utbjoa langt å føretrekkja framfor turen om Skjersholmane.
Slik ser no eg på saka.

Kristian Hus

I bokverket KVINNHERAD 1 (1972, side 251) er det nokre groteske døme på «kriminalomsorg» rundt 1600 og framover i tid:

Anders i Mauranger vart dømt til døden og avretta i 1625 avdi han fekk barn med søsterdotter til kona, og jenta måtte og lata livet «…for hvilcken deres begangen Mizgjerninger de ere dømbt og henrettet under Sverdet».

Og Johannes frå Uskedalen hadde «bolieret med et qvindfolck som var hans nære slekt». Han vart dømd i 1617, men unnslapp avretting og gøymde seg i skogen.

Straffa vart utført av skarprettaren med hovudsete i Bergen, og på denne tida var det etter tur Adam Korts, August Høcker og Johan Heinrich Helmschlager. Sistnemnde kan du studera på nettet om du tåler ein trøkk. Han etterlet seg ei merittliste der ein stor del av dei avretta var unge mødre. Hans «tenester» fylgde også ei prisliste, så alt var i tråd med god rekneskapsskikk.

Mykje gjekk for seg på Nordnes i Bergen. Når han måtte ut i «distriktene», var det pålagt bønder langs reiseruta å gje han fri skyss. Ikkje så populært det, nei.

Johannes Guddal

Det er fredag og Detektime-tid. Her er ei sak frå Kvinnherad 1663. Mikkjel Undarheim vart stemd for retten for å ha stukke grannen Johannes med kniv. Årsaka til striden var ein hane som Mikkjel åtte, han var komen inn på åkeren til Johannes. Der kunne han ikkje få gå, så Johannes hissa hunden sin på han.

Dermed gjekk Mikkjel og kona hans til åtak, og kona greip Johannes i håret. «Hårdrag», som det heiter i rettsprotokollane, var nokså vanleg med den tids frisyre. Då ein tredje nabo, Jesper, blanda seg inn i striden, greip Mikkjel til våpen, og Johannes fekk ei rispe i armen.

Korleis det gjekk? Forlik!

Vi kvinnheringar er snille folk!

(Henta frå bygdebok for Kvinnherad, band 1)

Det statseigde konsernet Posten Norge AS vil redusera omberinga ytterlegare; frå fem til tre gonger i veka. Laurdagen har allereie vore postfri i fleire år. Det blir mindre og mindre post til ombering og det må konsernet forholda seg til for å spara pengar, seier leiinga i Posten. Elles vil konsernet måtta få større tilskot frå fellesskapet. Brevmengda har falle frå nær 1,7 milliardar i 1999 til ei estimert mengd på om lag 400 millionar neste år.

No reagerer både politikarar og folk flest over heile landet på Posten sine planar. Mange lokalaviser fryktar òg konsekvensane dersom eigaren av Posten, Samferdsledepartementet gjev grønt lys. Partiet SV er blant dei som reagerer og vil at Posten skal få nye oppgåver for å hindra nye reduksjonar. Posten sitt leveringsnett landet rundt bør kunna brukast til andre tenester, som til dømes tilsyn av eldre, meiner SV.

Partiet har undersøkt korleis Posten i andre land har fått fleire bein å stå på, og vil ha ei statleg utgreiing om slike ordningar i Norge òg. I Frankrike står Posten for medisinutlevering, henting og levering av bøker og filmar, samt tilsyn av eldre. I Finland har dei testa ut besøk og assistanse til eldre, levering av mat og plenklipping. Også Nederland tilbyr matlevering, medan Tyrkia tilbyr bibliotektenester for funksjonshemma – og eldre.

Forslaget frå SV bør få oppslutnad på tvers av politiske skiljeliner og ulikt syn på kva staten skal driva med. Eg heiar på ideen om at ei av oppgåvene for tilsette i Posten skal vera tilsyn med eldre heimebuande. I Kvinnherad er det eit politisk og administrativt mål at eldre skal bu lengst mogleg i eigen heim. Det er vel og bra, men då må kommunen også syta for at eldre som bur heime får nødvendig tilsyn i det daglege. Eg har høyrt om tilfelle der postmannen har kome innom einslege heimebuande berre for å seia hei og samtidig sjå til korleis dei har det. Noko slikt bør vi få til i Kvinnherad òg.

Kristian Hus

10.01.2019

Me er vel fleire som skulle slanka seg, slutta å røykja, eta sunnare, trimma meir, bli snillare, ha det ryddigare, ta klesvasken etter kvart osv. osv. på nyåret? Kanskje er me like mange som opplevde at dei gode forsetta kokte bort i kålen etter nokre dagar/veker óg?

Det er nemleg ikkje berre å seia halleluja, ein skal gjera det òg, som me veit. Ikkje like enkelt.

I fjor hadde eg planar om å leggja fem kroner på sparebøssa for kvar gong eg sa "Uff, nei, no må eg…» Det vart ikkje den heilt store kapitalen, for å seia det slik. Eg trur eg gløymde heile greia. Det har seg nemleg slik at eg er slutta å hugsa.
Kanskje skal eg slutta å klaga over det? Til glede for mine næraste? Hadde eg berre hugsa på det..
Men eitt er sikkert: Ein smil er gratis. Dessutan ser eg finare ut, og humøret stig opptil fleire hakk når eg smiler. Men eg trur ikkje at eg kallar det nyttårsforsett. Eg berre gjer det.

Jorunn Toskedal

Det blir visst «Grey Christmas» i år også.

Min barndoms jolekveld vart innleia med at me fire søstrene trakka i skorne og sprang ut på tunet klokka fem om ettermiddagen for å høyra at dei malmtunge klokkene i Vangskyrkja ringde jola inn. Me var nybada og hadde fått på oss nye jolekjolar, og så stod me der i snøen og fraus i eit tosifra tal kuldegrader til nasetippen vart raud.

Jola er fyrst og fremst ei tid for samvere med familien for dei fleste, og eg er svært glad for å ha mine kjære rundt meg. Me blir ikkje fulltallige i år, men me skal no kosa oss, me som er her. For mange andre kan jola vera ei vanskeleg tid. Du kjenner på sorg og sakn, eller du er einsam, utan nokon å dela joledagane med. Å reisa vekk frå alt kan vera freistande, slik me gjorde eit år då me hadde lagt eit vanskeleg år bak oss. Og jol i Napoli var slett ikkje så verst.
Aldri er det vel tøffare dagar for den som står utanfor enn nettopp i jola. Difor er det så fint at nokon stiller opp og lagar jol for andre, slike som Røde Kors og Kirkens bymisjon. Nokon opnar også opp heimane sine, og tek imot ein jolegjest eller to.

Hatten av for dei!

Jorunn Toskedal

Berre så de veit det; eg er fødd i november, er bestemor og les bøker. Dagleg. Men i dag er eg litt i Linda Eide si ånd. I alle fall vart eg det, då eg las eit par setningar på ein blogg eller ein Twitter eller ka det no var, om ei som på kvinnedagen drista seg til å leggja ut eit «self-promoterende» bilete. Ho skreiv noko om «post-metoo» óg, utan at eg fekk heilt med meg kva ho meinte, for då var eg alt blitt litt irritert.

At språket utviklar seg, det er så. Men her er det etter mi meining meir ei språkleg innvirkning. Og når eg fyrst er i det irriterte hjørna, kan eg no ta med «levere». I mitt hovud handlar dette omgrepet om å gje frå seg noko konkret. Postbilen leverer post, før i tida også på døra. Varetraileren leverer varer til butikken.

Men ein som hoppar langt på ski, kanskje til 19 i stil? Han leverer ikkje! Han hoppar fint og langt. Ole Einar Bjørndalen leverer ikkje når han fyk avgarde på ski så slevene renn etter ei feilfri skyting. Han går fort på ski og skyt bra.
I politikken har me rikeleg av språkleg innvikling, så mykje at sjølv ei bestemor som er fødd i november ikkje skjønar bæret. Det kan no vel ikkje vera meininga, vel?

Kva ville Linda Eide sagt? Kan me plis få att eit enkelt og lett forståeleg språk? (Eg heldt på å skriva funksjonelt, men då hadde eg vel møtt meg sjølv i døra.)

Jorunn Toskedal
9. mars 2018.

Var det ikkje i går då, at me fann fram jolepynten, sette dei gamle tinga våre på faste plassar, pynta joletreet, som aldri har vore finare enn i år, laga til gjesteromma og fylte kakeboksar, kjøleskap og frysarar til randa?

At jolegjestene kom, og me koste oss ilag med spel og moro? At me sessa oss rundt bordet, song «Fager er jorda» og åt det beste pinnekjøtet nokon gong (Det gjer me kvart år). At heile storfamilien var samla til jolelunsj og triveleg samvær? Late romjolsdagar med trivelege spel og gode samtalar?

Tida går fort til vanleg, og i jola fyk ho. Men det var i alle fall i går det var nyttårsaftan, med vossingar i tre etasjar, og med ei riktig så kjekk feiring ilag med alle på garden.

Og så er det nytt år, med blanke ark og fargestiftar, som det heiter. Kvardagen kan koma og det er litt godt, det óg.

Men eg ser altså tilbakers på ei god jolehelg, og kan berre seia: Du verda, kor heldig eg er!

Jorunn Toskedal
01.01.18.

Vel overstått nasjonaldag. Eg gjekk ikkje i tog, og ikkje høyrde eg tale for dagen. Eg såg knapt nok kongen på balkongen! Veit ikkje om eg høyrde «Ja, vi elsker» ein gong. Likevel hadde eg ein svært så triveleg dag saman med kjende og kjære. Så kvifor har eg litt dårleg samvit då? Eg trur eg veit det. Det er fordi eg ikkje «stiller opp». Her vert det laga til 17. mai-høgtiding i kvar ei bygd. Det vert pynta og fjelga på førehand, kjøkengjengen lagar mat i dungevis og serverer, og is, pølser og brus vert selde. Kor og korps fartar mellom bygdene og 17. mai-toga, talarar har sveitta på førehand for å få spøta saman nokre velvalde ord, og leikar vert arrangerte.
Og når festen er omme skal det ryddast og vaskast. Ein kjempeinnsats av frivillige. Og så stiller ikkje eg opp! Eg har teke min del både av tillaging, potetskrelling, pynting og taling, eg òg, det er ikkje det. Men tenk om ingen hadde kome? Det ville bli trist, det. Kanskje bør eg gå nokre rundar med meg sjølv til neste 17. mai? I alle fall: Takk til alle i dugnadsgjengar og i korps og kor, som lagar nasjonaldagar rundt om i bygdene våre. Heider og ros til dykk!

Jorunn Toskedal
18.05.17.

Me blir visst litt mimrete med åra? Det er noko som heiter å gå i barndommen, ikkje sant?
Tankane mine går i alle fall ofte til «før i tida», og i dag koste eg meg med å tenkja på kollegaer eg har hatt opp gjennom tida. Den trygge, gode læraren på den todelte skulen på «den ytterste, nakne øy», der eg starta mitt yrkesliv, ho som gav meg råd og rettleiing, som fylgde meg vidare i alle år. Dei kreative, humørfylte kollegaene på neste skule, dei som var med på å prøva ut nye metodar, og som gjorde spennande og artige ting saman med både elevane og oss vaksne. Dei som tok godt imot meg då eg skifta beite og vart byråkrat, som viste meg tillit og gav meg ansvar, og gav meg klare tilbakemeldingar, både positive og negative. Dei som tok godt imot meg som rektor og var kjekke samarbeidspartar, og opptekne av å gje elevane eit best mogeleg tilbod. Alle dei eg har hatt gleda av å samarbeida med. Dei eg har ledd med, ete nista mi med, diskutert med, funne løysingar saman med, prata tull med og snakka fortruleg med.

Takk!

Jorunn Toskedal
15. mai 2017