“Tusen takk for ei viktig, interessant og vakker bok.”
Dokter Haugen – Lege i Kvinnherad 1934–1979
Endre Haugen (1895–1986) var lege i Kvinnherad i heile 45 år. Mange vil hugsa han som ein dyktig, hardtarbeidande, folkekjær og munnrapp distriktslege i Kvinnherad. Han byrja gjerne arbeidsdagen på doktergarden i Rosendal i fem–seks-tida om morgonen, før han drog ut på pasientbesøk i heile distriktet, også til veglause grender langs fjorden. Som oftast ulasteleg kledd i skjorte, dress og slips. Slik heldt Haugen på heilt frå han kom til Kvinnherad i 1934. Før det var han distriktslege på Karlsøy i Troms og på Sand i Ryfylke.
Du finn historien om han i boka – og på denne nettsida. Her finn du òg ei rekkje småhistoriar.
Boka om den fargerike dokter Haugen byrja som ein serie på nettstaden uskedalen.no. Ei boknemnd med Kristian Bringedal, Thor Inge Døssland og Kristian Hus har ført arbeidet vidare, mellom anna gjennom samtalar med slekt, tidlegare kollegaer, vener og andre som hugsar Endre Haugen.
Boka er på 200 sider og er rikt illustrert med mange bilde. Kristian Hus er utgjevar gjennom forlaget Skimtvis, medan Multipleks design har stått for den grafiske utforminga.
– Vi trur både unge og eldre vil ha stor glede av å lesa om den fargerike distriktslegen. Dokter Haugen stod for verdiar som aldri går ut på dato, seier Kristian Bringedal, Thor Inge Døssland og Kristian Hus.
Boka er trykt i totalt 1200 eksemplar og er til sals i desse butikkane i Kvinnherad:
• Kvinnherad Libris, Husnes
• SPAR Uskedalen
• Rosendal Bokhandel
• Varaldsøy Handel
• SPAR Hatlestrand
• Joker Ølve
• SPAR Sæbøvik
Du kan også tinga boka i din lokale bokhandel over heile landet. Om du ønskjer å tinga boka på nett, kan du nytta skjemaet under her eller sende oss ein e-post, men då kjem porto og moms i tillegg. Bok-pris kr 359,-. Porto kr 82 (+ moms) for eitt eksemplar.
Sjå fleire historiar om dokter Haugen her på nettsida.
“Fikk boka på mandag, satte meg ned for å lese med en gang, klarte nesten ikke å legge den fra meg før jeg var ferdig. Utrolig kjekk bok, så morsomt skrevet. Må si dere er så dyktige, ble satt tilbake til 1967–70-tallet da jeg var i Rosendal, var faktisk innom kontoret til Haugen jeg også. Så for meg kontoret hans og han selv, dette var utrolig kjekt. Så tusen takk for jobben dere har gjort for at jeg fikk boka.”
“Kjekk bok! Særleg for oss som hugsar dokter Haugen. Det er gjort eit godt arbeid med innsamling av stoff, og intervju av folk som hugsar han. Eg fekk boka midt i dagen i dag, og jammen måtte eg lesa henne til endes før eg sette ho i bokhylla. Flott jobb!”
“Utruleg kjekk og morsom bok. Har lese ho frå perm til perm.”
“Eg har no lese boka, med stor glede. Eg trur at mange med meg vil gle seg, særleg vi eldre. Haugen var den ypperste representant for ein kunst som no synes borte: Den kvikke og treffande replikks kunst med beskrivande, rett og morsomt innhald. Eg føler vi er hamna i eit samfunn der snart humoren skal gravleggjast, folk skal bli ‹krenkt› for ingenting, for den reine livsgleda. Etter mitt syn er der nett no nokre rørsler, som i alle fall i media rir debatten som ei mare. Vi hadde der hatt bruk for ein dokter Haugen for å få det ned på jorda att.”
Artiklar om dokter Haugen
“Eg fekk nett i dag boka i gåve og er byrja lesa. Ei utruleg fin bok om eit uvanleg godt og fint menneske. Mange historier er fortalt om denne særeigne mannen, og alle fulle av humor og velvilje over for minnet om han.”
Historien om boka
Opptakten til boka byrja som ein serie på nettstaden uskedalen.no før jul i 2014, med overveldande og positiv respons både frå lesarar og innsendarar av historiar. Initiativtakarar til bokprosjektet var Thor Inge Døssland og Kristian Bringedal, som etter ei modningstid og eit par års tankeverksemd, fekk Kristian Hus med på laget. Dei tre har ført arbeidet vidare, mellom anna gjennom samtalar med slekt, tidlegare kollegaer, vener og andre som hugsar Endre Haugen.
Bokutgjevarane har også fått innsyn i Haugen sine personlege betraktningar om livet som lege.
Med eit vidt distrikt, i ei tid med vanskelege kommunikasjonar og veglause grender, skjøtta han den viktige jobben på ein framifrå måte, skriv boknemnda i føreordet.
– Vi håpar og trur at boka vil ha historisk verdi, då ho kastar ljos over dei store endringane som har vore på ulike område etter Haugen si tid.
Boka er på 200 sider og er trykt i 1200 eksemplar (800 av førsteutgåva, 400 av andreutgåva). Ho er rikt illustrert med mange bilete og teikningar frå ulike hendingar. Kristian Hus er utgjevar under føretaket Skimtvis, den grafiske utforminga har Multipleks design stått for. Dette er den fjerde boka far og son Hus samarbeider om.
– Vi trur både unge og eldre vil ha stor glede av å lesa om den fargerike distriktslegen. Dokter Haugen stod for verdiar som aldri går ut på dato, seier dei tre i boknemnda.
Om andreutgåva
Alle småhistoriane (på farga sider) er samla og skrivne av dei tre i boknemnda, medan annan tekst er skriven av Kristian Hus med nokre bidrag av Thor Inge Døssland.
Bileta er tekne av Kristian Hus, utanom der noko anna er nemnt.
Teikningar er av Ole Bjarte Røssland.
I andre utgåva av boka Dokter Haugen – Lege i Kvinnherad 1934–1979 har vi retta nokre språklege feil og inkuriar som vi har klart å finna medan vi har lese førsteutgåva. To småtekstar har bytta plass, slik at teikninga som høyrde til no er på same side. Fargen på omslaget er endra frå blå til gul, slik at ein lettare kan skilje dei to utgåvene frå kvarandre. Utanom dette er dei to bøkene heilt like.
Etter at førsteutgåva vart utgjeven, har vi fått inn mange nye historiar og anekdotar om dr. Haugen. Desse vil bli publiserte her på nettsida.
Har du andre minne etter dokteren å fortelja om? Kontakt oss gjerne på e-post.
Vi vil vurdera å leggja ut alle nye historiar på nettsida. Slik vert det eit levande lokalhistorisk arkiv der.
Til sist vil vi takka for at boka har fått så stor merksemd at vi kunne gje ut ei andre utgåve.
Boknemnda, juli 2019
“Dette var storveges. Eg har lese og sitert frå boka og oppmodar alle om å gå på bokhandelen i morgon den dag.”
Boknemnda. Frå venstre: Thor Inge Døssland, Kristian Hus, Kristian Olav Bringedal.
Boknemnda
Thor Inge Døssland
Thor Inge Døssland (f. 1954) er lærar og har mesteparten av tida arbeidd i Kvinnherad kommune, hovudsakleg ved Husnes ungdomsskule og i Vaksenopplæringa. Har alltid vore interessert i det som har rørt seg i bygdesamfunnet, og har såleis vore aktiv i lags- og kulturlivet i Uskedalen. Mellom anna har han vore med i drifta av nettsida uskedalen.no i rundt 10 år.
Siste åra har han utanom jobben hatt stort fokus på boka om dokter Haugen og var ein av initiativtakarane til dette prosjektet.
Kristian Olav Bringedal
Kristian Olav Bringedal (f. 1951) har òg hatt arbeidet sitt i skuleverket, med utdanning frå Stord off. lærarskule, vidareutdanning i norsk, spesialpedagogikk og leiing.
Har arbeidd som lærar, rektor, pedagogisk rettleiar og som kultursjef i Kvinnherad.
Han er interessert i målsak, kulturvern, musikk- og korsong, soknerådsarbeid og bygdeutvikling.
Han er no ansvarleg for nettsida uskedalen.no.
Kristian Hus
Kristian Hus (f. 1940) fekk i ung alder interesse for ord og bokstavar i bladet Grenda sitt prenteverk. Etter typograflære i Haugesunds Avis, var han i 1965 med og etablerte Aksidenstrykkeriet på Husnes, då industrireisinga var i full gang her. I alle år seinare har han vore mediamann, med journalistisk erfaring frå Kvinnheringen, Svalbardposten, NRK Hordaland og digitale medier, som Innsida.no og HusnesNett.no. I dag driv Hus nettstaden Skimtvis.no på hobbybasis.
Hus har skrive tre bøker tidlegare: Den første var Godt vaksen i 2015, medan Frå heim til heim kom ut året etter. Begge desse bøkene handla om eldre og deira livssituasjon. I 2018 kom Den sindige villmannen, om Tjerand Aske frå Fjelberg. Seinare har Hus gjeve ut fleire andre bøker.
“Eg fekk boka i går og storkosar meg med lesing. Eg hugsar jo godt Haugen frå barndommen, ser han for meg på motorsykkelen med skinnhjelmen. Fantastisk flott bok! Lykke til med salet vidare!”
Bidragsytarar
Desse har bidrege med historiar til nettsida
Kirsten Bøyum
Arvid Tufta
Kjersti Bondhus
Johannes Naterstad
Anne Solfrid Malmanger
Sølvi Ulvenes
Theodor Totland
Otto Blokhus
Kjellaug Johnsen
Jostein Guddal
Astrid Haugse
Eva Eide
Olga Sunde
Aslaug Lyse
Marit Storedale
Kitty Flatland
Aud Sigrun Fausk
Astrid Tofte Helland
Harald Erdal
Inga Teigen
Bente Soldal
Åsmund Kåre Rørvik
Eli Roseth Eik
Lars Hersvik
Leif Ottar Tveito
Gunnar Mehl
Hans Reidar Kjærland
Tormod Myklebust
Frøydis Sjo Fjellhaugen
Turid Rønning
Hans Storedale
Lars Næs
Gudrun Røssland Enæs
Kåre K. Haugen
Kjell Haugen
Margaret Haugland
Ingemar Presthus
Knut E. Skåla
Johanna Kalstad
Ragnhild Røstbø
Trygve Øvstebø
Desse har bidrege med historiar til boka
Torger Øye
Per Myklebust
Arvid Hjelmeland
Kristian Hus
Lise Karin D. Sæbø
Gunnvald Friheim
Astrid Eikeland
Arne Terje Haugland
Ståle Eik
Einar Gjertsen
Ølver Hjelmeland
Tor Bringedal
Klara Døssland
Liv Bygstad
Kjell Taranger
Olaf A. Gausvik
Audun Eik
Gunvor Myklebust
Lars Børge Sæberg
Trygve A. Haugland
Peder Ljosnes
Hjørdis Holgersen
Lars Myklebust
Kristian O. Bringedal
Else Guddal
Torstein Guddal
Kurt H. Hauge
Aslaug Omvik
Bjørgulv Eik
Astrid Døssland
Johs. Bondhus
Ingjald Hauge
Hans Reidar Kjærland
Dag Eirik Eikeland
Svein A. Sunde
Marit Espeland
Johan Flatebø
Ove A. Olderkjær
Liv Olderkjær Svendsen
Margunn Olderkjær
Solbjørg Olderkjær
Anton Sjursen
Kristin Skromme
Helga Leikvoll
Håkon Saghaug
Torunn Kjærland
Erling Boland
Torunn Thorsen
Einfrid Storegjerde
Gunnar Haugland
Johnny Thomsen
Gunnbjørg Raudstein
Tormod Myklebust
Klara Netland Berge
Arne Draugsvoll
Jostein Røysland
Magne Ivarsøy
Johannes Tveitnes
Erling Pedersen
Randi Ljosnes
Kurt Landa
Geir Harald Nilsen
Margaret Haugland
Karoline Røssland
Lars Storaas
Wenche Skåluren
Ragnhild Pile
Malena Aasen
Lars Skarvatun
Tørris Skaaluren
Bjørn Egil Haugland
Alf Hjønnevåg
Magne Øyre
Agnar Melkersen
Per Magne Vik
Jostein Haktorson
Desse har lånt oss og bidrege med bilete til boka
Magnhild og Erling Boland
Anne Kari Øvrevik
Magne Leikvoll
Einfrid Storegjerde
Torger Øye
Kjell Haugen
Britt Prestnes
Karen Anna Kleppe (Kvinnheringen)
Ole Jakob Haarvei
Harald Sætre
Bjarne Hauge
Valestiftinga
Magne Fitjar
Silje Øye
Johanna Thorup
Bokdesign og nettsider
Multipleks design (Kristen Børje Hus)
Vil du bli ein bidragsytar? Har du eit minne om dokter Haugen du ikkje har funne i boka eller på nettsida? Kontakt oss gjerne på e-post så vil vi vurdera å publisera historia her på nettsida.
“Boka er morsom og den gir innblikk i hvordan det en gang var i bygdene våre. Endre Haugen var litt av en personlighet. Nå vil jeg kjøpe ei til for å gi i gave til en utflytta kvinnhering.”
Haugen var kjent for å vera fin i tøyet, endåtil medan han arbeidde i hagen. (Fotograf ukjend)
“Så kjekt at salet går unna. Igjen tusen takk for alt arbeidet de har lagt ned for å skriva ei god og kjekk bok om bestefaren min.”
“Kosar meg med boka, som er både alvorsam, humoristisk og lun. Dokter Haugen levde framleis då vi kom til Kvinnherad, og vi hadde ikkje budd lenge før vi fekk høyre gode historier om virket hans! Men det vart alltid fortalt med respekt og godt i sinne. Veldig fin bok i tekst, fotografi og teikningar. Godt jobba!”
“Jeg har virkelig storkost meg med boken om dokter Haugen! Den mannen fortjente virkelig en bok! Legelivet i 2019 er et helt annet (heldigvis). Og det er et imponerende arbeid dere har gjort i boknemda! Gratulerer!”
Ein kar frå Ølve hadde vore uheldig under skogsarbeid. Han hadde hogge seg i foten, og kuttet var så stygt at dei måtte ringa etter dokter Haugen i Rosendal og be han koma.